یادگیری زبان پایتون، مثل کاشت یک دانه در خاک است. در قدم اول شاید فقط چند خط ساده کد بنویسید، اما با تمرین مستمر و گام‌های کوچک و پیوسته، ریشه‌های دانش شما محکم‌تر می‌شود. هر تمرین، هر پروژه کوچک و هر اشتباهی که اصلاح می‌کنید، مثل آبیاری این دانه است.
در مراحل یادگیری پایتون، هر بخش به آرامی بر دانش قبلی شما اضافه می‌شود و به تدریج قدرت حل مسئله و درک شما از دنیای برنامه‌نویسی را بالا می‌برد. مداومت در یادگیری باعث می‌شود تا در پایان مسیر، نه تنها مهارت کدنویسی پیدا کنید، بلکه توانایی ساخت پروژه‌های واقعی، تحلیل داده‌ها و حتی توسعه نرم‌افزارهای کاربردی را نیز به دست آورید.
همان‌طور که یک دانه‌ی کوچک می‌تواند به درختی بزرگ و پربار تبدیل شود، دانش برنامه‌نویسی شما نیز می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت‌های بزرگ در مسیر شغلی شما باشد. کافی است با پشتکار ادامه دهید و اگر خسته شدید کمی استراحت کنید ولی رها نکنید ببرید.
گام۱: سینتکس زبان پایتون
یکی از دلایل اصلی محبوبیت پایتون، سینتکس یا نوع نگارش ساده و روان آن است. سینتکس در واقع قواعد نگارش کدهاست که در پایتون به جای استفاده از آکولادها {} برای تعیین بلوک‌های کد، از فاصله‌گذاری (indentation) بهره می‌گیرد. این ویژگی موجب می‌شود که کدهای نوشته شده خواناتر و منظم‌تر به نظر برسند.
برای مثال، در کدنویسی پایتون، یک شرط ساده به صورت زیر نوشته می‌شود:
if 5 > 2:
print("پنج از دو بزرگ تر است")
در این مثال، تورفتگی (indentation) نشان می‌دهد که خط دوم جزئی از بلوک if است. دقت کنید که رعایت این فاصله‌گذاری در زبان پایتون ضروری است، زیرا عدم رعایت آن منجر به خطای سینتکس می‌شود. این مثال ساده، نمونه‌ای از زبان پایتون برنامه نویسی است که با syntax مختصر و کاربردی، خوانایی کد را تضمین میکند.
مطالعه سینتکس زبان پایتون بصورت جامع
گام۲: کامنت‌ها در پایتون
کامنت‌ها توضیحاتی هستند که در کد نوشته می‌شوند و توسط مفسر اجرا نمی‌شوند. استفاده از کامنت‌ها کمک می‌کنند تا هم شما و هم دیگر اعضای تیم بتوانند منطق کد را بهتر درک کنند. در پایتون، برای نوشتن کامنت کافیست از علامت # در ابتدای خط استفاده کنید.
مثالی از استفاده از کامنت در پایتون:
# این یک کامنت تک‌خطی است که توسط پایتون نادیده گرفته می‌شود
print("Hello, World!") # چاپ خروجی و توضیح کوتاه
همچنین، می‌توانید از رشته‌های چندخطی (مثل “””) برای نوشتن کامنت‌های چندخطی بهره ببرید. این روش در مواردی که توضیحات بیشتری نیاز است، بسیار مفید است.
گام ۳: متغیرها در پایتون
متغیرها نقش ذخیره‌سازی اطلاعات را دارند. در پایتون نیازی به اعلام نوع متغیر ندارید؛ تنها کافیست نام متغیر را مشخص کرده و به آن مقدار اختصاص دهید. این ویژگی، یادگیری کدنویسی پایتون را برای مبتدیان بسیار ساده میکند.
مثالی ساده از تعریف متغیر در پایتون:
x = 5 # متغیر x یک عدد صحیح است
y = "سلام" # y یک رشته است
z = x + 10 # x عملیات ریاضی روی متغیر
print(y) # خروجی: سلام را چاپ میکند
در این مثال، متغیرهای x، y و z به ترتیب با مقادیر عددی و رشته‌ای مقداردهی شده‌اند. این مثال همچنین نمایانگر اصول زبان پایتون است که به کمک آن می‌توانید به راحتی داده‌ها را مدیریت کنید.
مطالعه متغیرها در پایتون بصورت جامع.
گام۴: انواع داده در پایتون
در پایتون، انواع داده‌های اصلی شامل موارد زیر می‌شوند:
عددی (Numeric) شامل اعداد صحیح (int)، اعشاری (float) و مختلط (complex).
رشته‌ای (Text) نوع str برای نگهداری متون.
بولین (Boolean) نوع bool که تنها مقادیر True یا False را می‌پذیرد.
لیست‌ها (List) و تاپلها (Tuple): برای نگهداری مجموعه‌ای از اقلام.
مجموعه‌ها (Set) و دیکشنری‌ها (Dictionary): برای مدیریت داده‌های بدون ترتیب و کلید-مقدار.
NoneType نشان‌دهنده تهی بودن یا نبود مقدار.
برای بررسی نوع یک متغیر از تابع ()type استفاده می‌کنیم:
x = 5 # متغیر x یک عدد صحیح است
y = "سلام" # متغیر y یک رشته است
z = x + 10 # عملیات ریاضی روی متغیر x
print(y) # خروجی: سلام
مطالعه انواع داده در پایتون بصورت کامل
گام۵: اعداد در پایتون
پایتون عملیات ریاضی متنوعی را با استفاده از عملگرهای ساده ارائه می‌دهد. از عملگرهای پایه‌ای مانند جمع (+)، تفریق (-)، ضرب (*) و تقسیم (/) گرفته تا عملگرهای پیشرفته‌تری مانند توان (**) و تقسیم صحیح (//) پشتیبانی میکند.
مثالی از کار با اعداد:
x = 7
y = 2
print(x + y) # جمع: خروجی 9
print(x - y) # تفریق: خروجی 5
print(x * y) # ضرب: خروجی 14
print(x / y) # تقسیم: خروجی 3.5 (float)
print(x // y) # تقسیم صحیح: خروجی 3 (int)
print(x % y) # باقیمانده تقسیم: خروجی 1
print(x ** y) # توان: خروجی 49
گام۶: تبدیل نوع (Casting) در پایتون
گاهی پیش می‌آید که نوع داده یک متغیر با کاری که می‌خواهید انجام دهید، هم‌خوانی ندارد. مثلاً کاربر یک عدد را به‌صورت متن وارد میکند، ولی شما می‌خواهید روی آن محاسبه انجام دهید. در چنین مواقعی باید نوع داده را تغییر دهید، که به این کار تبدیل نوع یا Casting در زبان پایتون می‌گویند. این تبدیل کمک میکند داده‌ها را به شکل مورد نیازتان دربیاورید؛ مثلاً تبدیل یک رشته به عدد برای انجام عملیات ریاضی.
پایتون توابع داخلی برای تبدیل انواع داده فراهم کرده است:
()int برای تبدیل به عدد صحیح.
()float برای تبدیل به عدد اعشاری.
()str برای تبدیل به رشته.
مثال‌هایی از تبدیل نوع:
num_str = "8"
num_int = int(num_str) # تبدیل رشته به عدد صحیح
print(num_int + 5) # خروجی: 13
age = 30
age_str = str(age) # تبدیل عدد به رشته
print("سن من " + age_str) # خروجی: سن من 30
گام۷: Strings (رشته‌ها) در پایتون
رشته یا String در پایتون یعنی هر نوع متن؛ از نام و نام خانوادگی گرفته تا پیام‌ها، توضیحات، یا حتی جمله‌های کامل. هر وقت بخواهید در برنامه با نوشته‌ها سروکار داشته باشید—مثلاً خوش‌آمد گفتن به کاربر، ذخیره نام محصول، یا نمایش پیام خطا—از رشته استفاده می‌کنید. برای ساخت یک رشته، کافیست متن موردنظر را داخل کوتیشن (” یا “”) قرار دهید.
name = "Sara"
message = 'Hello, Sara!'
print(name)
print(message)
خروجی:
Sara
Hello, Sara!
برای متصل کردن دو رشته می‌توانید از علامت + استفاده کنید:
first_name = "Ali"
last_name = "Rezaei"
full_name = first_name + " " + last_name
print(full_name)
خروجی:
Ali Rezaei
مطالعه string ها در پایتون بصورت کامل
گام۸: Booleans (مقادیر منطقی)
نوع داده‌ای Boolean در پایتون فقط دو مقدار دارد: True و False که به معنای درست و نادرست هستند. این مقادیر بیشتر در شرط‌ها و تصمیم‌گیری‌ها کاربرد دارند.
is_student = True
is_employed = False
print(is_student)
print(is_employed)
خروجی:
True
False
یک مثال ملموس: فرض کنید یک سیستم ورود کاربران دارید که باید بررسی کند آیا کاربر رمز صحیح وارد کرده یا نه:
password_correct = True
if password_correct:
print("ورود موفقیت‌آمیز بود")
else:
print("رمز اشتباه است")
خروجی:
ورود موفقیت‌آمیز بود.
گام۹: Operators (عملگرها)
عملگرها در پایتون مثل ابزارهای ساده برای محاسبه و تصمیم‌گیری هستند. با عملگرهای ریاضی می‌توان جمع و تفریق انجام داد، مثلاً برای حساب کردن قیمت کل خرید. عملگرهای مقایسه‌ای کمک می‌کنند بررسی کنیم چیزی بزرگ‌تر یا مساوی و یا کوچکتر از مقدار دیگر است، مثل آیا این دانشجو نمره بالاتر از ده داشته یا کمتر از ده. عملگرهای منطقی هم برای ترکیب چند شرط کاربرد دارند، مثلاً بررسی سن و داشتن کارت ملی همزمان با یکدیگر.
عملگرهای ریاضی:
a = 10
b = 3
print(a + b) # جمع
print(a - b) # تفریق
print(a * b) # ضرب
print(a / b) # تقسیم
print(a % b) # باقیمانده تقسیم
خروجی
13
7
30
3.3333333333333335
1
عملگرهای مقایسه‌ای:
این عملگرها برای مقایسه دو مقدار به‌کار می‌روند:
age = 20
print(age > 18) # بزرگ‌تر
print(age == 20) # مساوی
print(age != 25) # نامساوی
خروجی
True
True
True
عملگرهای منطقی:
برای بررسی چند شرط همزمان کاربرد دارند:
age = 25
has_job = True
if age > 18 and has_job:
print("شما واجد شرایط دریافت وام هستید.")
else:
print("شرایط لازم را ندارید.")
خروجی:
شما واجد شرایط دریافت وام هستید.
گام۱۰: لیست‌ها (Lists) در پایتون
لیست در پایتون یک ساختار داده‌ای قابل‌تغییر (Mutable) است که می‌توانید هر نوع داده‌ای مثل عدد، رشته و حتی اشیای دیگر را در آن نگهداری کنید. ویژگی برجسته‌ی لیست، امکان اضافه‌کردن، حذف‌کردن یا تغییر المان‌ها پس از ساخت است.
چرا مفید است؟
- قابلیت نگهداری انواع مختلف داده در کنار هم
- پشتیبانی از ترتیب (از طریق ایندکس) و قابلیت برش (Slicing)
- دارای متدهای کاربردی نظیر ()append(), remove(), pop(), sort و غیره
مثال کاربردی
تصور کنید می‌خواهید نام چند کاربر را نگهداری کنید و بعداً یکی را حذف یا جدیدی اضافه کنید:
cart = ["شیر", "نان", "برنج"]
cart.append("روغن") # افزودن روغن
cart.remove("نان") # حذف نان
print(cart) # خروجی: ['شیر', 'برنج', 'روغن']
با لیست می‌توانید اقلام را خیلی راحت دستکاری کنید و همیشه آخرین وضعیت سبد خرید را داشته باشید.
مطالعه لیست در پایتون بصورت جامع
گام۱۱: تاپلها (Tuples) در پایتون
تاپل را می‌توانید مثل پاکت مهر و موم شده تصور کنید که وقتی چیزی داخلش گذاشتید، دیگر نمی‌توانید آن را باز کرده و تغییر دهید. آنچه که داخل تاپل است تا آخر همان‌طور باقی می‌ماند.
چرا مفید است؟
اگر می‌دانید قرار نیست داده‌هایتان تغییر کنند، استفاده از تاپل خیالتان را راحت میکند که هیچ‌کس تصادفاً آنها را دستکاری نمی‌کند.
در بعضی کارها سریع‌تر از لیست عمل میکند و از نظر حافظه می‌تواند به‌صرفه‌تر باشد.
مثال کاربردی
فرض کنید قرار است مجموعه‌ای از ثابت‌های فیزیکی را در برنامه داشته باشید، ثابت‌هایی که اصلاً نباید دست بخورند:
physics_constants = (3.14, 2.718, 9.8) # عدد پی، عدد نپر، شتاب جاذبه
# تغییر پیدا کن physics_constants[0] ممکن نیست
print(physics_constants)
مطالعه تاپلها در پایتون بصورت کامل
گام۱۲: مجموعه‌ها (Sets) در پایتون
اگر علاقه دارید چیزهایی را در یک دسته بدون ترتیب خاصی قرار دهید و مطمئن باشید تکراری در کار نیست، مجموعه یا set بهترین انتخاب است. برای نمونه، وقتی نمی‌خواهید نام هیچ فردی بیشتر از یک بار در فهرستتان بیاید، set شرایط را فراهم میکند.
چرا مفید است؟
هیچ عنصر تکراری ندارد (اگر چند بار داده‌ی مشابه وارد کنید، فقط یک نسخه‌اش می‌ماند).
انجام عملیات ریاضی روی داده‌ها (مثل اجتماع، اشتراک و تفاضل) را راحت میکند.
بررسی «آیا فلان عضو در مجموعه وجود دارد؟» خیلی سریع انجام می‌شود.
مثال کاربردی
فرض کنید قرار است شرکت‌کنندگان یک رویداد را ثبت نام کنید و یک نفر ممکن است چند بار فرم را پر کند. برای اینکه فقط یک بار نام آن فرد ثبت شود:
participants = ["سارا", "علی", "سارا", "فاطمه", "علی"]
unique_participants = set(participants)
print(unique_participants) # خروجی: {'علی', 'سارا', 'فاطمه'}
هر اسمی که دوبار وارد شده بود، فقط یک نسخه‌اش باقی می‌ماند!
مطالعه set|مجموعه در پایتون بصورت کامل
گام۱۳: دیکشنری‌ها (Dictionaries) در پایتون
شبیه به دفترچه‌تلفنی که نام شخص را می‌نویسید و کنارش شماره را قرار می‌دهید، دیکشنری هم در پایتون مجموعه‌ای از کلیدها و مقدارهاست. کلید می‌تواند اسم فرد باشد و مقدار می‌تواند شماره تلفن. هر کلید به یک مقدار ویژه وصل می‌شود.
چرا مفید است؟
وقتی می‌خواهید داده‌ها را بر اساس یک شناسه (کلید) ذخیره کنید و راحت و سریع به آنها دسترسی داشته باشید.
اگر تعداد داده‌ها زیاد شد، باز هم پیدا کردن مقدار دلخواه (با کلیدش) خیلی سریع و راحت است.
مثال کاربردی
درست مثل یک دفترچه‌ی تلفن:
phone_book = {
"mehrnaz": "09170000000",
"sara": "09350000000"
}
phone_book["reza"] = "09130000000" # اضافه کردن شماره‌ی جدید
print(phone_book["ali"]) # دسترسی به شماره‌ی علی
فقط با دانستن کلید (اسم فرد) می‌توانید مقدار (شماره تلفن) را به‌سرعت دریافت کنید.
مطالعه دیکشنری در پایتون بصورت جامع
گام۱۴: ساختار if و else در پایتون
چرا نیازش داریم؟
گاهی می‌خواهید بر اساس نتیجه‌ی یک تست یا شرط، برنامه تصمیم متفاوتی بگیرد. مثلاً اگر رمز عبور درست بود وارد شود، وگرنه پیام خطا بدهد. با ساختار if…else دقیقاً این رفتار را پیاده‌سازی می‌کنید.
مثال کاربردی
فرض کنید می‌خواهید بررسی کنید آیا کاربر رمز صحیح وارد کرده یا نه:
password = input("رمز را وارد کنید: ")
correct_pass = "1234"
if password == correct_pass:
print("رمز درست است، خوش آمدید")
else:
print("رمز اشتباه است، دوباره تلاش کنید")
مطالعه دستور if در پایتون بصورت کامل
گام۱۵: for loop در پایتون
گاهی لازم است تا روی هر عضو یک مجموعه (مانند لیست، رشته یا دیکشنری) عملی انجام دهیم؛ مثلاً چاپ، پردازش یا محاسبه‌ای روی آن اجرا کنیم. حلقه‌ی for این امکان را می‌دهد تا به صورت خودکار و تکراری، هر عضو را پیمایش کرده و دستور مورد نظر را اجرا کند. به عبارت دیگر، با استفاده از for نیازی به نوشتن چند خط کد تکراری نیست و کار به شکلی منظم و خوانا انجام می‌شود.
مثال کاربردی
فرض کنید می‌خواهید به چند نفر از دوستان خود سلام کنید:
names = ["علی", "سارا", "رضا"]
for name in names:
print("سلام", name)
در این مثال، حلقه‌ی for به ترتیب روی هر عنصر موجود در لیست names عمل کرده و پیام «سلام» را همراه با نام مربوطه چاپ میکند. به این ترتیب، فرایند پردازش داده‌ها بسیار ساده و قابل فهم شده و از تکرار کد جلوگیری می‌شود.
مطالعه حلقه for در پایتون بصورت جامع
گام۱۶: حلقه while در پایتون
حلقه‌ی while به شما اجازه می‌دهد تا زمانی که یک شرط برقرار است، بلوکی از کد را بارها تکرار کنید.
چرا نیازش داریم؟
وقتی می‌خواهید یک کار تکراری را مرتباً انجام دهید تا زمانی که وضعیت خاصی تغییر کند، از while بهره می‌برید. مثلاً تا وقتی کاربر نگفته «کافی است»، به دریافت ورودی ادامه دهید.
مثال کاربردی
یک برنامه جمع‌آوری نمرات از کاربر تا وقتی بنویسد «تمام»:
scores = []
while True:
score = input("نمره را وارد کنید (برای پایان 'تمام' را بنویسید): ")
if score.lower() == "تمام":
break
if score.isdigit():
scores.append(int(score))
else:
print("لطفاً نمره معتبر وارد کنید.")
print("نمرات شما:", scores)
این برنامه پشت سر هم نمره می‌گیرد و هر موقع کاربر بگوید «تمام»، از حلقه خارج می‌شود.
مطالعه حلقه while در پایتون بصورت کامل.
گام۱۷: توابع (Functions) در پایتون
وقتی تکه کدی دارید که قرار است چندین بار در بخش‌های مختلف برنامه استفاده شود، آن را در قالب یک تابع می‌نویسید و بعد هربار که لازم شد با صدا زدن (فراخوانی) آن تابع از کدتان استفاده می‌کنید. این کار کمک میکند کدتان هم خواناتر باشد و هم کمتر کد تکراری بنویسید.
مثال کاربردی
محاسبه‌ی میانگین یک سری نمره:
def calculate_average(numbers):
if not numbers:
return 0
return sum(numbers) / len(numbers)
my_scores = [17, 18, 20, 15]
print("میانگین نمرات:", calculate_average(my_scores))
تابع calculate_average تمام منطق محاسبه‌ی میانگین را بر عهده دارد و به‌جای اینکه هر بار فرمولش را تکرار کنیم، فقط آن را صدا می‌زنیم.
مطالعه توابع در پایتون بصورت کامل.
گام ۱۸: تابع لامبدا (python lambda)
تابع لامبدا یک تابع کوچک و بی‌نام است که برای انجام محاسبات ساده به‌صورت سریع استفاده می‌شود.
مثال:
فرض کنید می‌خواهید قیمت یک کالا را به دلار تبدیل کنید (فرض کنید هر دلار ۸۰ هزار تومان است سال ۱۴۰۴ البته ):
to_dollar = lambda toman: toman / 80000
print(to_dollar(240000)) # خروجی: 3.0
گام ۱۹: آرایه‌ها (python arrays)
آرایه‌ها ساختارهایی هستند که فقط می‌توانند یک نوع داده (مثلاً عدد صحیح) را نگهداری کنند. این ساختارها نسبت به لیست‌ها سریع‌تر و بهینه‌تر هستند.
مثال:
فرض کنید می‌خواهید دمای روزهای هفته را نگه دارید:
import array
temps = array.array("f", [23.5, 22.0, 24.5])
temps.append(25.0)
print(temps) # خروجی: array('f', [23.5, 22.0, 24.5, 25.0])
گام ۲۰: کلاس‌ها و اشیا و وراثت (python class / objects and inheritance)
تصور کنید می‌خواهید در برنامه‌ای اطلاعات مربوط به دانش‌آموزان یک مدرسه را نگهداری کنید. هر دانش‌آموز خصوصیاتی دارد، مثل نام، سن، و کلاس. به جای اینکه هر بار برای هر دانش‌آموز جداگانه این ویژگی‌ها را تعریف کنید، یک قالب آماده به اسم «کلاس» می‌سازید. حالا هر بار که دانش‌آموز جدیدی اضافه می‌شود، می‌توانید به راحتی یک کپی از این قالب بسازید و اطلاعاتش را پر کنید.
حالا فرض کنید مدرسه علاوه بر دانش‌آموزان عادی، دانش‌آموزان خاصی دارد که عضو تیم ورزشی هستند و باید یک خصوصیت اضافی مثل «نوع ورزش» داشته باشند. به جای اینکه تمام خصوصیات را دوباره از صفر تعریف کنید، از قالب قبلی (کلاس دانش‌آموز) استفاده می‌کنید و فقط ویژگی اضافی «ورزش» را به آن اضافه می‌کنید. این مفهوم را «وراثت» می‌گویند که باعث می‌شود کدهای تکراری ننویسید و برنامه منظم‌تر و مرتب‌تر باشد.
مثال:
فرض کنید کلاس اصلی «وسایل نقلیه» دارید که کلاس «ماشین» از آن ارث می‌برد:
# تعریف کلاس پایه: دانش‌آموز
class Student:
def __init__(self, name, grade):
self.name = name
self.grade = grade
def info(self):
print(f"{self.name} در کلاس {self.grade} است.")
# تعریف کلاس جدید با وراثت: دانش‌آموز ورزشکار
class SportsStudent(Student):
def __init__(self, name, grade, sport):
super().__init__(name, grade)
self.sport = sport
def info(self):
print(f"{self.name} در کلاس {self.grade} است و ورزش {self.sport} انجام می‌دهد.")
# استفاده از کلاس‌ها
s1 = Student("هشتم" , "علی")
s2 = SportsStudent("والیبال" , "نهم" ,"مینا")
s1.info() # خروجی: علی در کلاس هشتم است.
s2.info() # خروجی: مینا در کلاس نهم است و ورزش والیبال انجام می‌دهد.
مطالعه شی‌گرای در پایتون بصورت کامل
گام ۲۱: پیمایشگرها (python iterators)
پیمایشگر ابزاری است که به شما اجازه می‌دهد عناصر یک مجموعه را به ترتیب و یک به یک مرور کنید.
مثال:
فرض کنید می‌خواهید نام دانش‌آموزان را به نوبت از لیست بخوانید:
students = ["علی", "سارا", "رضا"]
student_iterator = iter(students)
print(next(student_iterator)) # علی
print(next(student_iterator)) # سارا
گام ۲۲: چندریختی (python polymorphism)
چندریختی یعنی متدی با یک نام واحد در کلاس‌های مختلف، عملکردهای متفاوتی داشته باشد. این ویژگی باعث نظم و سادگی کد می‌شود.
مثال:
فرض کنید چند حیوان دارید که هر کدام صدای خاص خود را تولید می‌کنند:
class Cat:
def speak(self):
print("میو")
class Dog:
def speak(self):
print("هاپ")
for animal in [Cat(), Dog()]:
animal.speak()
# خروجی:
# میو
# هاپ
در این مثال از قابلیت duck typing پایتون استفاده شده (یک نوع از polymorphism در زبان‌های پویا)
گام ۲۳: محدوده متغیرها (python scope)
scope یا محدوده مشخص میکند یک متغیر در کدام قسمت برنامه قابل استفاده است. متغیرهایی که درون توابع تعریف می‌شوند در خارج از آنها قابل استفاده نیستند.
مثال:
فرض کنید متغیری داخل تابع تعریف شده است:
def show_message():
message = "سلام"
print(message)
show_message() # سلام
# print(message) # خطا می‌دهد چون خارج از تابع است
گام ۲۴: ماژول‌ها (python modules)
تصور کنید آشپزخانه‌ای دارید و هر دستور پخت (تابع) را داخل یک دفترچه جداگانه می‌نویسید: دفترچهٔ «دستورهای نان»، دفترچهٔ «سوپ‌ها» و حالا هر وقت لازم شد سریع آن دفترچه را باز می‌کنید و از همان دستور استفاده می‌کنید، بدون اینکه دوباره همهٔ مراحل را از اول یادداشت کنید.
در پایتون هم ماژول دقیقاً همین کار را میکند:
۱. توابع و کلاس‌های مرتبط را در یک فایل (مثلاً utils.py) تعریف می‌کنید.
2. در هر برنامه‌ای که نیاز داشتید با import آن فایل را وارد می‌کنید و توابعش را فراخوانی می‌کنید.
مثال:
فرض کنید می‌خواهید از توابع ریاضی استفاده کنید:
import math
print(math.sqrt(9)) # خروجی: 3.0
مطالعه ماژول ها در پایتون بصورت کامل
گام ۲۵: تاریخ و زمان (python dates)
پایتون کتابخانه‌هایی برای کار با تاریخ و زمان دارد. می‌توانید تاریخ فعلی را به دست آورده یا تاریخ‌ها را محاسبه کنید.
مثال:
فرض کنید می‌خواهید تاریخ پنج روز بعد را محاسبه کنید:
from datetime import datetime, timedelta
future_date = datetime.now() + timedelta(days=5)
print(future_date.strftime("%Y-%m-%d"))
گام ۲۶: محاسبات ریاضی (python math)
پایتون توابع ریاضی آماده‌ای دارد که نیاز شما را برای نوشتن فرمول‌های پیچیده برطرف میکند.
مثال:
محاسبهٔ فاکتوریل یک عدد به راحتی انجام می‌شود:
import math
print(math.factorial(4)) # خروجی: 24
کار با JSON (python json)
JSON زبان مشترک برنامه‌ها برای تبادل داده و اطلاعات است—چه در مرورگر، چه موبایل، چه در سرور. ماژول json ساختار داده را به شکلی استاندارد و به فرایندی دو خطی تبدیل میکند.
مثال:
تبدیل داده‌های کاربر به JSON:
import json
user = {"name": "Ali", "age": 20}
json_data = json.dumps(user)
print(json_data) # خروجی: {"name": "Ali", "age": 20}
گام ۲۸: مدیریت بسته‌ها با pip (python pip)
pip ابزاری برای نصب راحت کتابخانه‌هایی است که دیگران ساخته‌اند تا به سرعت امکانات جدیدی را به برنامه خود اضافه کنید.
مثال:
برای نصب کتابخانه درخواست‌های وب:
pip install requests
سپس در کدتان استفاده کنید:
import requests
response = requests.get("https://example.com")
print(response.status_code) # مثلاً 200
گام ۲۹: مدیریت خطاها (python try except)
مدیریت خطا باعث می‌شود برنامه شما هنگام مواجه شدن با خطا، به جای توقف کل برنامه و به اصطلاح کرش کردن به کارش ادامه دهد.
مثال:
مدیریت خطای تقسیم بر صفر:
try:
print(10 / 0)
except ZeroDivisionError:
print("تقسیم بر صفر امکان‌پذیر نیست.")
مطالعه مدیریت خطاها در پایتون بصورت کامل.
گام ۳۰: ورودی از کاربر (python user input)
با تابع ()input می‌توانید اطلاعات را از کاربر دریافت کرده و از آن در برنامه استفاده کنید.
مثال:
گرفتن نام و چاپ یک پیام خوشامدگویی:
name = input("نام شما چیست؟ ")
print("سلام", name)
گام ۳۱: فرمت رشته‌ها (python string formatting)
قالب‌دهی رشته‌ها روشی آسان برای درج متغیرها در متن است.
مثال:
چاپ پیامی که اطلاعات متغیرها در آن درج شود:
name = "سارا"
age = 20
print(f"{name} عزیز، شما {age} سال دارید.") # خروجی: سارا عزیز، شما 20 سال دارید.
یک پاسخ
مرسی از سایت میدلرن. نکات خوبی از یادگیری پایتون رو به زبون ساده گفتین واقعا خوب بود